آیا امواج تلفن همراه خطرناک هستند؟

[Angel]

پاسخ در یک کلام «بله» است اما به توضیحات بیشتری نیاز دارد.

امواج الکترومغناتیسی انتقال دهنده اطلاعات برای ما هستند. این امواج بسته به فرکانس (و به‌طبع طول موج که نسبت عکس با فرکانس دارد) دسته‌بندی می‌شوند. واحد فرکانس هرتز است و موج با فرکانس یک هرتزی یعنی موجی که در یک ثانیه تنها یک سیکل را طی می‌کند. امروزه امواج تا حداکثر فرکانس ۱۰۲۴‌ ‌هرتز برای ما معنادار هستند.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید تصاویری که ما یا چشمانمان می‌بینیم و صداهایی را که با گوش‌هایمان می‌شنویم، از دیدگاه نظری، تفاوت ماهوی ندارند! چشم و گوش هر دو گیرنده امواج الکترومغناتیسی هستند؛ منتها گوش فرکانس‌های تا حدود ۴ کیلوهرتز را می‌‌شنود و چشم فرکانس‌های دور و بر ۱۰۱۵هرتز را می‌بیند و البته صوتی که انسان می‌تواند با گلویش تولید کند، اندکی محدودتر از محدوده شنوایی وی است. به‌جز این دو طیف، بقیه محدوده‌های امواج الکترومغناتیسی برای تبادل داده در دسترس هستند. البته هر چه که فرکانس مورد نظر پایین‌تر باشد، ساخت دستگاه گیرنده و فرستنده آن ساده‌تر خواهد بود و از این روست که رادیو نخستین دستگاه انتقال امواج الکترومغناتیسی بوده است.



با گذشت زمان و پیشرفت فناوری، محدوده‌های امواج الکترومغناتیسی استاندارد شدند و از آنجا که امواج با فرکانس پایین‌تر زود به‌کار گرفته شدند، در طول زمان، از امواج فرکانس بالا نیز استفاده و نامگذاری شدند: امواج مایکروویو ‌(MW)‌ که خود تقسیم‌بندی‌های بسیار دارد، فروسرخ ‌(IR)‌ که از فرکانس اندکی پایین‌تر از محدوده بینایی استفاده می‌کند و فرابنفش ‌(UV)‌ که فرکانسش کمی بالاتر از ناحیه بینایی است، مهم‌ترین این تقسیمات هستند. ‌ ‌

اما دامنه فرکانسی استفاده از امواج برای انتقال اطلاعات درون شهری، به‌دلیل حفظ تندرستی شهروندان، محدود است. در حقیقت هرچه که فرکانس موجی بالاتر می‌رود، آن موج زیانبارتر می‌شود. هر چه فرد به دستگاه‌های فرستنده امواج، که موج با فرکانس و قدرت بالاتر را تولید می‌کنند، نزدیکتر باشد، احتمال آسیب‌دیدگی‌اش بیشتر می‌شود.

امواج با فرکانس و قدرت بالاتر می‌توانند به‌میان بافت‌های سلولی بدن نفوذ کرده، ساختار آن را بشکنند و جدا از مرگ سلول‌ها موجب ایجاد سرطان یا جهش ژنتیکی حتی در نسل‌های بعدی شوند.

در این راه بافت‌های نرم‌تر بدن آسیب‌پذیرتر هستند. برای نمونه عکس برداری با پرتو ‌X‌ برای بیش از ۸ بار در سال «بسیار زیانبار» تشخیص داده شده است. یا قرار گرفتن اندک و کوتاه در معرض پرتو گاما حتی از آن هم بدتر است.

این دو موج (اکس و گاما) در کیهان به‌فراوانی وجود دارند و همواره به‌سوی ما گسیل می‌شوند، اما خوشبختانه بیشتر آن در جو زمین از بین می‌روند، البته جدا از انفجار بمب هسته‌ای که این امواج را به‌مقدار انبوه و خارج از کنترل ایجاد می‌کند، مراکز هسته‌ای و عکس‌برداری پزشکی از نسوج درون بدن، آن را به‌میزان کنترل شده تولید می‌کنند.البته پرتو فرابنفش و فروسرخ هم برای بافت نرم چشم بسیار زیان‌بار است و حتی در درازمدت روی پوست نیز تاثیر می‌گذارد و از این‌رو بهتر است کسانی که در طولانی مدت زیر نور آفتاب قرار می‌گیرند از عینک آفتابی محافظ در برابر پرتوها و نیز کلاهی که سر را بپوشانند، استفاده کنند. امواج مایکروویوی که به‌منظور ارتباطات تلفن همراه استفاده می‌شوند، در حالت عادی خطر قابل ذکری ندارند؛ مگر در دو حالت:

۱– در دراز مدت زیر یا اطراف آنتن‌های فرستنده قرار گرفته باشید.

۲– به‌صورت طولانی با موبایل خود گفتگو کنید. چون گوشی هم نقش فرستنده را دارد و هم گیرنده و ما این وسیله را درست کنار گوش و مغزمان که بافتی بسیار آسیب‌پذیر دارد قرار می‌دهیم.

حتی اگر با گوشی خود صحبت نمی‌کنید، باز هم سعی کنید آن را در کنار اعضای حیاتی بدن (کلیه‌ها، دستگاه تناسلی، قلب و …) قرار ندهید چون هنگام زنگ خوردن و موقعیت‌یابی شبکه، باز هم امواج قوی شبکه تندرستی شما را به‌خطر می‌اندازد. حال که صحبت به اینجا رسید، اجازه بدهید در مورد گیرنده‌های ماهواره‌ای هم بگوییم که با توجه به این که امواج آنها در محدوده مایکروویو است و دستگاه‌های فرستنده اصلی یا در فضا قرار دارند یا در نقاط محافظت شده روی زمین، می‌توان به بی‌خطر بودن آنها اعتماد کرد؛ البته به‌جز دستگاه‌های نویزپراکنی روی کانال‌های ماهواره‌ای که گاه به‌صورت خودروهای سیار یا بدتر از آن ایستگاه‌های ثابت به‌کار می‌روند.

راننده یا اپراتور این دستگاه‌ها می‌تواند روی ناقص‌الخلقه شدن نسل بعدی خود شرط ببندد!

به‌طور خلاصه توصیه‌های زیر را به‌شما پیشنهاد می‌کنیم:

۱– در کوتاه کردن مکالمات خود بکوشید.

۲– در صورت امکان از هدفون (هندزفری) سیمی یا بی‌سیم استفاده کنید.

۳– در هر حال تا آنجا که می‌توانید گوشی را از بدن خود دور نگه دارید.

۴– به دستگاه‌ها و ملحقات کاهش نویز دل نبندید!

۵– در هنگام کار یا حضور در کنار دستگاه‌های مخابرات مایکروویو (مانند هواپیما) دستگاه خود را خاموش کنید؛ مگر آن‌که به شما اجازه داده باشند.